Hemşehri dernekleri coğrafi bölgelerinden kopan kendileri ve yeni yerleşim yerlerinde doğan çocuklarını kültürel değerleriyle yaşatmaya ve yöresel kültürlerini devam ettirmeye özen gösteren organize gruplardır
Bugün bütün dünyayı etkisi altına alan küresel değerler yanında yerel kültürel değerlere doğru da bir yöneliş vardır. Bunun nedeni de toplumun uzun dönemler içinde meydana getirdiği değerlerin aslında toplumu ayakta tutan değerler olduğunun anlaşılmasıdır.
Yöresel kültürler ve hemşehri dernekleri tamponu üzerinde durmakta ve bu sivil kuruluşların ortaya çıkışı ve yaygınlaşması da bu temel perspektiften hareketle oluşmuştur. Batıdaki modernleşmeyi topluma uydurmaya çalışırken toplumun meydana getirdiği kültürel değerleri modernleşmeye aykırı diye hiçe saymak ve ortadan kaldırmak batı toplumunu bir krizin içine sokmuştur. Oysa toplumsal değişme ve modernleşme, ancak kültürel değerleri reddetmeden başarılı olabilir.
Hemşehrilik ilişkileri ve derneklerin kurulmasının en önemli amaç , gaye ve işlevleri ; temelde göç eden kitlenin kentte kaybolmama ve memleket ile olan bağını kaybetmeme çabasından kaynaklanır.
Köyden kente göç eden insanımızın adı konulmayan ancak ayakta durabilmenin en önemli kudreti diye adlandırdığım Kimlik mücadelesidir. Bu Kimlik mücadelesi ise kendilerini sindirmeye, dönüştürmeye çalışan kentli ama orta sınıfa karşı veriliyor, yani kent ve kentli ötekileştiriliyor bir anlamda. Hemşerilik ilişkileriyle ve derneklerimizin kuruluş amaç ve hedefleri doğrultusunda kendilerini bir nevi koruma altına alan bu göç etmiş kitle, bir yandan kökenlerine dayalı ilişkilerini sürdürürken, diğer yandan kentte olmanın getirdiği değişimi yaşıyor ve yaşadıkları toplumu da dönüştürüyorlar.
Hemşehri dernekleri özellikle kentin sosyal ve kültürel değişiminde kendi yörelerinin değerleri (örf, adet, gelenek vs) ni koruyarak kentleşme bağlamında şehirlilik bilincinin oluşumunda ve gelişiminde kendi hemşehrilerini eğitmeli, yönlendirmeli ve güçlendirmelidirler.
Empoze kültür yerine bilinçli, neyi niçin yaptığını bilen, kültürlü ve eğitimli nesillerin yetişmesi kent bilinci ve ülkenin gelişimi için önemlidir. Kentsel dönüşümü sadece ekonomik ve yapısal boyutuyla ele alırsanız günün birinde karşınıza kültürel yozlaşma ve çatışmayı bulmanız mümkündür.
Dernekler Hemşehrilerin dayanışma ve mücadelesini yükseltmeye hizmet etmelidir. Dernekler aynı yöre insanının toplanma noktası olmak ve her türlü sosyal, kültürel, ekonomik ve sportif faaliyetlerini gerçekleştirmek için vardır; onları daha özgül ve yerel bir sorundan, daha büyük ve kapsamlı bir mücadeleye akıtabilmenin aracıdır ve her şeyiyle buna uygun bir yapılanma içerisinde olmalıdır. Faik KOCAPINAR Ortaköy Yardımlaşma Dayanışma ve Çevre Koruma Derneği Başkanı